Paylaşım, korsanlık ve hırsızlık üzerine...

Tüm Dünya'daki muadilleri gibi Mü-Yap boş durmuyor yaptığı lobi faliyetlerinin sonuçlarını görüyordu artık iyice görecek. Çıkarılması düşünülen yeni yasa ile hem cezalar arttırılıyor hem de Korsan'lık terimi Fikir Hırsızlığı olarak değiştiriliyor. Yani arkadaşınızla telefonunuzdan mp3 paylaşımı yaptıysanız dahi evet siz bir hırsızsınız.

Hırsızlık Nedir?
Hırsızlık, fiziksel bir nesne'nin sahibinin izni olmadan alınması değil midir? Peki müzik paylaşırken bizim paylaşılan fiziksel bir nesne midir? Arkadaşımız bir pul koleksiyoncusu ve biz onun haberi olmadan bakmak için bir pulunun fotokopisini çekiyoruz. Şimdi bu yaptığımız hırsızlık mıdır? Buna etik olmayan bir davranış diyebiliriz ama kesinlikle hırsızlık değil. Eğer biz bu çektiğimiz fotokopi'den Ticari kar elde edersek işte o zaman iş değişir. Ama biz müzik paylaşırken ticari kar elde etmiyoruz ki. Yaptığımız sadece 1 ve 0 lardan oluşan bir sayısal veri takası. Aslında müzik cd'leri de gerçek manada müzik içermiyor. Sadece 1 ve 0'lar o kadar.

Peki aldığım bir müzik cd'sini bilgisayarıma kopyaladıktan sonra arkadaşıma cd'yi versem ve veriler bende kalsa hırsızlığı kim yapmış oluyor. Hayır sen bunu yapamazsın çünkü müziği senin bilgisayarına kopyalamanda yasak dediğinizi duyar gibiyim. İşte bu tam saçmalık satın aldığım bir şey üzerinde tam kontrol hakkım yok. Bu bir parfüm aldıktan sonra size sattığımız parfümü koklayabilirsiniz ama üzerinize sıkamazsınız ve başkalarına da koklatamazsınız demek gibi bir şey.

Yasaklar Kimin İşine Yarar?
İnternette müzik paylaşımının yasaklanmasının sanatçıların işine yarayacağını düşünmek amiyane bir tabirle avanaklık olur. Yasakların ne müzik dinleyicisine de sanatçıya bir faydası olmayacak. Belki popüler sanatçılara bir nebze yararı olacak ama diğerlerinin popüler olma imkanını sıfıra düşürecek. Çünkü kimse tanımadığı daha önce dinlemediği bir sanatçının albümünü satın almayacaktır. Bu yasaklardan sadece mü-yap gibi bir derneği kuran yapım şirketlerine karı olacak. Çünkü konserlere ve bağış sistemine dayalı bir müzik sektöründe onlara yer yok. Onlar sadece sanatçıların yaptığı müzik albümlerinden para kazanmaktadırlar.

Sanatçılar Ne Yapabilir?
Peki, iyi güzel ticari amaçlar haricinde müzik kopyalamak serbest olsun diyorsun da sanatçılar ne yapsın diyor olabilirsiniz. Aslında bu yasalar sanatçılara sanıldığı kadar çok şey vermeyeceğini aksine ellerinde olanı da müzik şirketlerine kaptırmalarına yarayacağını yukarıda belirttim. Sanatçıların bu işten para kazanmaları için insanlar tarafından tutulmuş olmaları gerekiyor tabi tutulmuş olmaları için de insanlar tarafından dinleniyor olmalı.

İnsanlar tarafından beğenilen bir sanatçı için en önemli gelir kaynağı konserler olmalı keza şu durumda da albüm satışlarından öyle ahım şahım gelir elde ettikleri yok. Yüzbin satsa bile bir albümleri ordan gelen gelirleri kadar parayı zaten 3-5 konserde elde edebiliyorlar. Diğer bir gelir kaynağı da bağışlar olabilir. İnsanlar sevdikleri şeye, hayran - sizi potansiyel hırsız gören bir şeye hayran olmazsınız herhalde - oldukları şeye bağış yaparlar. Mesela Dünya'nın en büyük sitelerinden olan Wikipedia tamamen kullanıcılarının yaptıkları bağışlar ile ayakta durmaktadır.

Sanatçıların gelir elde edecekleri formül de zaten önümüzdeki yıllar içerisinde bu yolla olacak. Bu durumda da yapım şirketlerine gerek kalmayacak. Çünkü evinden kayıt yaparak bile hayranlarına ulaşabilen sanatçıların yapım şirketlerine ihtiyaçları kalmayacak. Yapım Şirketleri de işte bu kaçınılmaz sonlarını gördükleri için çırpınıyorlar. Aynı matbaa icat edildiğinde istemezük diye kazan kaldıran katipler gibi. Ama sonları aynı olacak.

Sorun Sadece Müzik İndirmek Değil Özgürlük!

Şimdi sadece müzik indirebilmek için mi bu kadar yaygara kopuyor ortalıkta diye düşünebilirsiniz. Hayır sorun müzik indirmek ya da paylaşmak değil sorun birilerinin sizin neler yapabileceğinize nerelere girip giremeyeceğinize karar vermesi. Örneğin sık girdiğiniz bir sitenin sırf birisi müzik linki paylaşmış diye kapatılıp kapatılmaması. Sizin faydalandığınız bir kaynağa girişinizin sırf yapım şirketleri biraz daha cebini doldurabilsin diye erişiminizin engellenmesi. Ama ben müzik indirmiyordum diyebilirsiniz. Karşınıza dikilecek eli maşalı yapım şirketleri size şunu söylüyor: Sen ne yaparsan yap. Bizim paramız senin özgürlüğünden de her şeyinden de daha değerli.

Bir Anektod ve Bana Dokunmayan Yılan Bin Yaşar Mı ?

Papaz Martin Niemoller'in şu şiiri sanırım bize bir şey söylüyor.

Önce sosyalistleri topladılar
Sesimi çıkarmadım,
Çünkü ben sosyalist değildim.

Sonra sendikacıları topladılar
Sesimi çıkarmadım,
Çünkü ben sendikacı değildim.

Sonra yahudileri topladılar
Sesimi çıkarmadım,
Çünkü ben yahudi değildim.

Sonra beni almaya geldiler
Benim için sesini çıkaracak kimse kalmamıştı.

Bu blog'u takip ettiğinize göre internet dünyası ile ilgilenen birisinizdir. Bu durumda bir gün yapmış olduğunuz sitenin adresini internet tarayıcınıza yazdığınızda şu yazıyla karşılaşabilirsiniz.

Bu siteye erişim engellendi!!

Neden acaba ben yasadışı bir şey yapmıyordum ki? Sitenize girmiş bir kullanıcının paylaştığı bir link sitenizin kapanmasına neden olmuştur. Bu durumda kaybedeceğiniz popülerlik ve sitenizin saygınlığı maddi bir değerle ölçülmez herhalde.

Sansürsüz ve yasaksız bir internete kavuşmak dileğiyle.